Een leiboom met een vol scherm of met étages?
Op welke manier kan ik mijn leibomen leiden en wat is eigenlijk het verschil?
Een voorgeleide boom met étages is een boom waar de takken horizontaal worden geleid. Hierdoor ontstaan er verschillende niveau’s of étages.
Een boom die als vol scherm wordt geleid is gemakkelijker om te maken en te onderhouden. Bij het vormen van de leiboom worden alle aanwezig takken aangebonden in een vlak. Je gebruikt veel meer takken dan de 2 takken per étage. Hierdoor is het leirek veel sneller dicht en zul je heel snel een volledig dicht scherm hebben. Dit is eigenlijk vergelijkbaar met een ‘haag op poten’.
Leibomen met étages worden best 3 à 4 m uit elkaar gezet, dit naargelang de afstand die beplant moet worden. Om het effect van ‘een haag in de hoogte’ te krijgen adviseren wij om de bomen 1.5 à 2 m uit elkaar te zetten.
Snoeien en onderhoud
Een groot verschil zit in het onderhoud.
Volle schermen worden onderhouden zoals een haag. Je moet deze smal houden en snoeien zoals je een haag zou snoeien met een haagschaar.
De eerste jaren moet je nog takken aanbinden, zodat het rek ook van boven en langs de zijkanten goed dicht is. Hierna snoei je 1 à 2 maal per jaar je schermen mooi strak met de haagschaar.
Etages daarentegen snoei je met een snoeischaar. Je snoeit de boom jaarlijks in de winter terug tot op zijn oorspronkelijke étages. Wat bedoelen we hiermee?
Wel, je snoeit ALLE zijscheuten terug tot op 2 à 3 ogen. Dit komt neer op stompjes van 2 cm. Hieruit komen in het voorjaar de nieuwe scheuten.
Na enkele jaren gaan er zeer veel stompjes (of grote stompen) op staan. Dan kun je best enkele stompen volledig verwijderen. Er zullen overal terug nieuwe scheuten uitlopen (Meer informatie over het snoeien van leibomen en de plantafstand van leibomen).
Niet elke boom kan alles
Niet elke boom leent zich ertoe om als een vol scherm of met étages geleid te worden. De aard van de boom moet het toelaten.
Je kunt ervan uitgaan dat bomen die als haag toegepast worden ook probleemloos als scherm geleid kunnen worden. Zo worden beuken, haagbeuken, Photinia fraseri ‘Red Robin’, Prunus laurocerasus ‘Novita’ … meestal als vol scherm geleid.
De plataan (Platanus acerifolia) is een typische boom die enkel op étages kan geleid worden. De plataan is een boom die ruimte nodig heeft om zijn takken en bladeren te ontwikkelen. Geef je die ruimte niet, dan gaat de plataan daar slecht op reageren. De bladeren van de plataan hebben licht nodig en bladeren met te weinig licht zullen geel worden en afvallen.
Er zijn ook bomen die je op beide manieren kunt leiden. Lindes (Tilia vulgaris ‘Pallida’), amberboom (Liquidambar styraciflua) en sierperen (Pyrus calleryana ‘Chanticleer’) zijn geschikt om te leiden als vol scherm maar ook in étages.
Overzicht mogelijkheden leibomen
Carpinus betulus ‘Frans Fontaine’ = haagbeuk
niet geschikt om te leiden in étages, wel geschikt om te leiden met vol scherm
Fagus sylvatica = groene beuk
niet geschikt om te leiden in étages, wel geschikt om te leiden met vol scherm
Liquidambar styraciflua = amberboom
geschikt om te leiden in étages én met vol scherm
Photinia fraseri ‘Red Robin’ = glansmispel
niet geschikt om te leiden in étages, wel geschikt om te leiden met vol scherm
Platanus acerifolia = plataan
niet geschikt om te leiden met vol scherm, wel geschikt om te leiden met étages
Prunus laurocerasus ‘Caucasica’ = donkere gewone laurier, paplaurier
niet geschikt om te leiden in étages, wel geschikt om te leiden met vol scherm
Pyrus calleryana ‘Chanticleer’ = sierpeer
geschikt om te leiden in étages én met vol scherm
Quercus ilex = steeneik
niet geschikt om te leiden in étages, wel geschikt om te leiden met een vol scherm
Tilia vulgaris ‘Pallida’ = koningslinde
geschikt om te leiden in étages én met vol scherm
Meer informatie over het leiden van bomen, de juiste keuze van leibomen, de constructie van leibomen en het planten van leibomen.